152018May
AGRESYON

AGRESYON

Basitçe saldırgan davranış olarak tanımlanabilecek “Agresyon” köpeklerin hem en sık rastlanan hem de en ciddi davranış problemidir. Tüm hayvanlar iç güdüsel olarak kendilerini, egemenlik alanlarını, sürülerini, yavrularını ve gıdalarını korumak için agresyon gösterebilir ancak hiç bir köpek sahibi güzel paylaşımlarla dolu bir ömür geçirmek için sahiplendiği köpeğinin ona dişlerini göstermesini, hırlamasını ya da ısırarak kendisine ya da ailesine zarar vermesini istemeyecektir. Ülkemizde bir çok köpek agresif tavırları yüzünden aileleri tarafından terk edilmekte ya da kendileri şiddet görmektedir. Maalesef batı toplumlarında en sık görülen ötenazi sebeplerinden biri de agresyondur. Bu önemli sorunu incelemeye tabi ki öncelikle bir köpeğin neden agresyon gösterebileceğini anlamaya çalışmakla başlamak gerekir.

Agresyon ve ırk ilişkisi

Öncelikle agresif olmakla suçlanan ve çoğu zaman korkulan hatta sırf bu yüzden üretilmeleri yasaklanan ırklara çok büyük bir haksızlık yapıldığını söylemek gerekiyor. İnanın 2 kilogramlık bir agresif “pincher” ile 30 kilogramlık agresif bir “pitbull” arasındaki tek fark ısırdıklarında verebilecekleri zarardır. Pitbull, Rottweiller ya da Dogo Argentino gibi ırklar gerçekten çok büyük ve güçlü hayvanladır. Bu ırklara mensup bir köpek ısırdığında hem insanlara hem de diğer hayvanlara gerçekten büyük zararlar verebilir. İşte bu yüzden bu ırklara sahip olmak isteyenler çok ciddi bir sorumluluk aldıklarını ve bilinçli birer sahip olmak zorunda olduklarını çok iyi bilmelidir. Çünkü bir köpeğe ait olduğu sürü içindeki konumunu ve sınırlarını sadece ailesi yani sahipleri öğretebilir.
Agresif kabul edilerek üstlerine büyük bir leke sürülen bu ırkları sahiplenen bazı insanların köpeklerini güçlü ve korkulan birer yaratık olarak yetiştirme çabası maalesef zamanla bir felakete dönüşmektedir. Sürekli itilip kakılan ve kötü muamele gören ya da saldırmak ve başka bireylere fiziksel üstünlük kurmak üzere yetiştirilen bir çocuğun agresif olması nasıl kaçınılmazsa bu şekilde davranılan bir köpeğin de agresif olması kaçınılmazdır.
Yani agresyonun ilk ve en önemli sebebi yanlış yetiştirme tarzı yani insandır.

Agresyon ve çocuklar

Maalesef köpekler tarafından zarar verilen çocuk ya da bebeklerle ilgili haberler sıklıkla basına konu olurken, internetde kocaman hayvanlarla muhteşem ilişkiler kuran, çılgınca oynayan neşeli çocuk videoları ile dolu. Bu büyük tezat ise bir çok anne babayı tedirgin ediyor, bilinçli ebeveynler çocuklarına tüm hayatlarına yayılacak korku tohumları ekmemeye çalışırken ciddi tedirginlikler yaşıyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi köpeklerin agresif olması ve saldırgan tavırlar göstermesinden çoğu zaman yetiştirilme tarzları sorumlu ancak sebep ne olursa olsun çocukların bu şiddetten ciddi zarar görmesi tabi ki daha kolay. Agresif köpekler çoğu zaman erişkin bireylerden farklı hareket eden, farklı yürüyen ve farklı sesler çıkaran bu küçük canlıları tanımlamakta zorlanıp onları daha kolay hedefler olarak görebiliyor. Çocukların beklenmeyen bilinçsiz tepkileri de bu saldırılara çanak tutabiliyor. Bu konudaki ortak görüş ise huyu ve çocuklara genel yaklaşımı bilinmeyen köpekler söz konusu olduğunda ailenin tetikte olmasının gerekliliği yönünde.

Bir liderlik kavgası

Köpekler sürü hayvanlarıdır ve şehirlerde, evde biz aileleriyle beraber yaşamaları bu gerçeği değiştirmez. Doğada her sürünün bir lideri vardır. Sürü hayvanları bu lideri içgüdüsel olarak kendileri seçer çünkü sürüye kimin daha iyi liderlik edeceğini ve sürüyü en iyi kimin koruyabileceğini bilirler. Bizler öncelikle köpeğimize ailenin yani bu sürünün lideri değil bir parçası olduğunu öğretmeliyiz. Köpeklerimizi sosyal yetiştirerek onlar tarafından korunmaya ihtiyacımız olmadığını dostlarımıza hissettirmeliyiz. Köpeğinizin kendini güvende hissetmesi bile bir çok sorunu henüz oluşmadan çözecektir.
Eğer bir köpek aile bireylerine karşı agresyon göstermeye başlamışsa artık tehlikeli bir iktidar çatışması çoktan başlsamış ve sürü içinde ait olduğu yer köpeğe maalesef öğretilememiş, hissettirilememiş demektir. Belki aile onu severken gereğinden fazla şımartmış belki de farkında bile olmadan ona yetkisini aşmasına izin veren davranışlarda bulunulmuştur. Sıklıkla karşılaşılan bu durumda asla şiddete şiddetle karşılık verilmemesi ve mutlaka davranış problemleri konusunda uzman bir hekime ya da eğiticiye danışılması gerekir.

Her zaman davranış sorunu değil

Agresyonun bir çok sebebi ve tipi vardır, köpeğinizin ne tip bir agresyona sahip olduğu ise davranış problemi uzmanlarının yapacağı incelemeler sonucunda bu uzmanlar tarafından ortaya konacaktır. Ayrıca agresyon sadece bir davranış problemi de olmayabilir örneğin küçük dostunuz ağrı çekiyorsa huzursuz ve gergin olması çok doğaldır ki böyle durumlarda bazı hayvanlar depresif bazı hayvanlar ise hırçın olurlar. Yani eğer küçük dostunuz aniden huy değiştiriyorsa öncelikle bir veteriner hekim tarafından detaylı olarak muayene edilmesi ve de gerekli sağlık taramalarının yapılması şarttır.
Sokak köpeklerinin insanlara saldırması ise sanılanın aksine çok nadir bir durumdur. Bazen yakınlarda bir yerde korumak istedikleri yavruları vardır çoğu zaman da bu saldırıların tek sebebi insanların gösterdiği kaçma tavrı olmaktadır. Köpekler onlardan korkan ve kaçarak uzaklaşmaya çalışan insanlar söz konusu olduğunda hırçınlaşabilmekte ve bu durumu içgüdüsel bir ava dönüştürebilmektedir. Kaçmak yerine sakin olmayı ve onlarla ilgilenmemeyi denemek en uygun çözüm olacaktır.

Kısırlaştırma işe yarar mı?

Seks hormonları ve agresyon arasında ilişki olduğu da tartışılmaz bir gerçektir. Her erkek köpek dişilerin doğaya saldığı feromonları algılamakta ve sürekli uyarılarak çiftleşme isteği göstermektedir. Oysa bu çiftleşme çoğu zaman imkansızdır çünkü dişi köpekler erkekleri sadece kızgınlık dönemlerinde kabul eder ve sağlıklı tüm köpeklerde bu çiftleşmeler çoğu zaman gebelikle sonuçlanır. Gebelik ise hem dişi köpek hem de ailesi için çok zor bir sürecin başlaması anlamına gelecektir. Dolayısıyla profesyonel olarak köpek üretimi ile ilgilenen kişiler dışında dişi köpek sahipleri nadiren yavru alma isteğine sahip olmaktadır yani erkek köpekler için çiftleşecek dişi bulmak zordur ve erkek köpeklerin hayatlarındaki en önemli stres ve mutsuzlıuk kaynağı çiftleşememek olmaktadır. İşte bu yüzden özellikle stresli ve agresif köpeklerde kısırlaştırma çoğu zaman hormonel agresyonu baskılamaktadır.
Değerli hayvanseverler gördüğünüz gibi burada birkaç satırda özetlenemeyecek kadar büyük bir sorun olan agresyon mutlaka konunun uzmanları tarafından ele alınması gereken bir davranış problemidir.

Küçük dostunuzdan vazgeçmeden ya da bu problemi daha da kötüleştirecek yanlışlar yapmadan önce bu uzmanı bulmanız gerektiğini lütfen unutmayın.

Dr. Ateş BARUT